تاریخچه طالقان...!

 

طالقان آبی است همچون آسمان                            طالقان سبز است چون باغ جنان

دشت هایش چشمگیرو دلنواز                             کوههایش پر غرور وسرفراز

چشمه هایش صاف همچون اشک چشم                    باغهایش سبز چونان سنگ یشم 

مردمانش خاکی و مهمان نواز                                  اهل قرآنند و تقوا و نماز

طالقان از هر نظر زیبا بود                                         طالقان اغواگر دلها بود

طالقان رویای هر صاحب دل است                            مهر او از دل زدودن مشکل است

                                                                                              (محمد سادات رسول)

برای مشاهده تاریخچه به ادامه مطلب بروید...

طالقان     طالقان آبی است همچون آسمان                            طالقان سبز است چون باغ جنان دشت هایش چشمگیرو دلنواز                             کوههایش پر غرور وسرفراز چشمه هایش صاف همچون اشک چشم                    باغهایش سبز چونان سنگ یشم  مردمانش خاکی و مهمان نواز                                  اهل قرآنند و تقوا و نماز طالقان از هر نظر زیبا بود                                         طالقان اغواگر دلها بود طالقان رویای هر صاحب دل است                            مهر او از دل زدودن مشکل است                                                                                            (محمد سادات رسول)

دیدنی‌ها - منطقه ییلاقی طالقان با مردمانی مهربان، مهمان نواز و فرهنگ دوست در میان کوه های برف گیر البرز از غرب ارتفاعات کندوان تا ۴۰ کیلومتری شرق قزوین دامن گسترده است. شاهرود رگ حیاتی این سرزمین دیر سال، از کوهپایه های شرقی آغاز و با طولی نزدیک به ۱۰۵ کیلومتر به غرب می رود این شریان آبی بیش از ۱۵ رودخانه کوچک و بزرگ منطقه  را که از چشمه سارها و برفاب ها سرچشمه می گیرند، همراه خود تا سپید رود می برد  تا با آبهای قزل اوزن  آمیخته و راهی دریای خزر شود.عزیزان طالقان از تهران با مسافت ۱۴۵ کیلومتر تا مر کز شهر های عبوری کرج هشتگرد آبیک و ۴ کیلومتر بعد از آبیک جاده  انحرافی و اختصاصی طالقان شروع میگردد ودر مسیر را از چندی ده و قریه و بقول امروزی ها روستا باید عبور کرد از جمله زیاران خوزنان اقچری صمغ اباد و ابراهیم اباد  و راهی گردنه طالقان بطرف شمال حرکت میبایست نمود تا به  نیروی انتظامی و سه راهی بالای طالقان وپا ئین طالقان رسید.

طالقان با وسعتی حدود ۱۳۰۰ کیلومتر مربع در ۳۶ درجه و ۱۲ دقیقه عرض شمالی و ۵۰ درجه و ۴۷ دقیقه طول شرقی در شمال رب شهر تهران قراردارد، میانگن درجه حرارت سالیانه در طالقان حدود ۵/۹+، متوسط حداکثر ۵/۲۷+، و متوسط حداقل ۳/۱۱- درجه سانتی گراد و میانگین بارندگی سالیانه حدود ۵۰۰ میلیمتر است.

روستاهای زیبای طالقان در دامنه های جنوبی و شمالی ، در ارتفاع ۱۴۰۰ تا ۲۶۰۰ متر از سطح دریا ، در امتداد رودخانه ها و کنار چشمه سارها پراکنده شده اند.

   طالقان از سه بخش پایین طالقان، میان طالقان، و بالا طالقان تشکیل شده است.

چشمه ها وغارهای طالقان:

کوه‌های بلند رشته کوه البرز مملو از چشمه‌های آب گرم است و طبیعتأ منطقه طالقان هم که در کنار این رشته کوه‌ها واقع شده، از این قاعده مستثنی نیست. مشهورترین این چشمه‌ها عبارتند از: چشمه آب گرم در شمال روستای گراب در بالاطالقان، چشمه آب گرم «گنداب» در شمال روستای دهدر در بالاطالقان و چشمه آب گرم در شمال روستای هرنج. همچنین در این منطقه غارها و دخمه‌های طبیعی فراوانی وجود دارد که برخی از آنها را معرفی می‌کنیم.

غار بزج: این غار در روستای بزج طالقان واقع شده و در گذشته، از آن به عنوان پناهگاه استفاده می‌شده است. آثاری از کارهای دستی و محل دروازه و دیده‌بانی و همچنین نشیمن‌گاه در آن مشاهده می‌شود. طول این غار ۲۵متر است.

غار کله‌سنگ: در کوهی به همین نام در نزدیکی قریه سوهان و قریه آرتون واقع شده. دهانه غار بسیار تنگ است. پس از پیشروی در غار، دهانه چاهی به عمق ۴ متر نمودار می‌شود که بایستی به کمک طناب از آن پایین رفت و در آنجا محوطه بزرگی دیده می‌شود که تعداد زیادی اسکلت انسان روی هم انباشته شده است. درون این غار، منابع آب‌های زیرزمینی دیده می‌شود و از سنگ‌چینی‌های دستی درون غار استنباط می‌شود که سابقا عده زیادی درون این غار می‌زیسته‌اند.

غار مرغ‌بند: در شمال روستای «ناریان» قرار دارد و کمتر بدان توجه شده است.

دخمه باستانی خلی‌زر: در مزرعه‌ای به همین نام در روستای «ورکش» واقع شده و دارای اتاق‌ها و محل نشیمن است.

دخمه باستانی بادامستان: در جوار امامزاده یوسف، روبه‌روی روستای «وشته» قرار گرفته و حدود ده اتاق دارد.

آبشارهای طالقان:

میزان بارندگی نسبتا زیاد این منطقه کوهستانی و چشمه‌ساران فراوان و رودخانه‌های فصلی و دائمی آن، منشاء وجود و پیدایش آبشارهای زیادی است و این از دیگر جلوه‌ها و زیبایی‌های طبیعی طالقان به شمار می‌رود.

آبشارهای متعدد فصلی و دائمی در انحناء و سینه کوه‌ها و دامنه ارتفاعات، چشم‌ها را می‌نوازد. مشهورترین این آبشارها عبارتند از: آبشار «شلبن» در جنوب روستای بزج، آبشار «ترنو» در جزینان دربند و آبشار «آسکان» در روستایی به همین نام، آبشار «سفیدآب» در جوار مزرعه و کوهی به همین نام که در غرب قله شاه‌البرز واقع است.

                       هوای کولج و آب حسنجون                       سرشکم خون شود یادآیدم چون    

این آبشارها در فصل زمستان، جلوه خاصی از زیبایی به خود می‌گیرند و به ‌حدی قندیل‌های یخ تشکیل می‌دهند که اعجاب بیننده را برمی‌انگیزند.

قلل منطقه طالقان:

راه رفتن بر البرز بارزترین ویژگی طبیعت طالقان، وجود ارتفاعات و قلل متعدد و زیباست. رشته‌کوه فرعی طالقان، بخشی از رشته‌کوه اصلی البرز است که طول آن حدود ۹۰کیلومتر و عرض آن از ۵ تا ۲۵کیلومتر است.

معروف‌ترین قله رشته طالقان، شاه‌البرز (البرز بزرگ) با بلندای ۴۲۰۰متر از سطح دریاست که در شمال آن، هشت یخچال کوچک، دیدنی و زیبا وجود دارد که جمع مساحت آنها حدود ۲۶۰۰۰۰ مترمربع است. پوشش گیاهی غنی و چشمه‌ساران زلال و آبشاران متعدد آن، زیبایی کم‌نظیری به این قله داده است؛ قله‌ای که در عین حال سفره پرباری برای دامداران منطقه و مامنی گشاده‌دست برای حیات وحش منطقه است. چهره زیبا و نعمات فراوان شاه‌البرز، این قله را در دیده دلبستگان آن، به هیات زیباترین چکاد جهان‌شان جلوه‌گر ساخته است. شاه‌البرز ۵ قله فرعی دارد که بین گردنه مالخانی و تنورکان واقع شده است.شاه البرز،نمونه‌ای است از ده‌ها قله دیگر طالقان که از جمله مهم‌ترین آنها عبارتند از:

قله «صاد» با ارتفاع حدود ۴۰۰۰ متر از سطح دریا در شرق دره جزینان، قلل «کلوان۱» و «کلوان۲»، «میش‌چال۲،۱و۳» با ارتفاع ۴۱۵۰ تا ۴۲۰۰ متر، قلل «لشکرک کوچک» و «لشکرک بزرگ»، «زرین کوه» یا «ماسه‌چال»، «کاهار بزرگ و کوچک.

 دکتر هانس بوبک - استاد دانشگاه و زمین‌شناس اتریشی - در سال ۱۹۳۴، نقشه صحیحی از علم‌کوه را با مقیاس یک/صدهزارم و با استفاده از برخی عکس‌های هوایی تهیه کرده است که این نخستین گام بسیار مهم و ارزنده در راه شناسایی منطقه طالقان و تخت‌سلیمان به حساب می‌آید. وی از طریق دره «پراچان» که مسیر جنوبی دستیابی به قلل رشته تخت سلیمان است، با استفاده از راهنمایان محلی از گردنه هزارچم عبور و کلیه قلل مشخص سمت شرقی و غربی گردنه را نامگذاری کرده که با استفاده از گویش محلی روستای پراچان انجام پذیرفته است.

تاریخچه منطقه طالقان:

تاریخ طالقان به ۴۵۰۰ سال قبل بازمی‌گردد و آثاری از سلسله‌های مختلف پادشاهی در این منطقه وجود دارد. زبان مردم طالقان، فارسی و لهجه آنها تاتی است و تنها در دهکده میناوند، مردم به زبان ترکی سخن می‌گویند. آیین مردم طالقان تا حدود قرن سوم هجری، دین زرتشت بوده است. با ظهور اسلام و گرویدن مردم قزوین و سایر مناطق نزدیک طالقان به مذهب شافعی و مالکی، مذاهب جدید در میان آنان رونق پیدا کرد اما چون ساداتی که به طالقان روی آوردند پیرو زیدبن‌علی‌بن‌حسین‌ابن‌علی بودند، مردم طالقان، آیین زیدیه را که حسینیه نیز نامیده می‌شود قبول کرده و به آن علاقه‌مند شدند. ظاهرا مذهب اسماعیلیه در طالقان نفوذ و دوام قابل ملاحظه‌ای نداشته است زیرا مردم طالقان، بیشتر در قلمرو نفوذ حکمرانان زیدی‌مذهب قرار داشته‌اند. به هر حال با روی‌کارآمدن صفویه و نفوذ حکمرانان سلسله کیانیه - خصوصا خان‌احمد اول که به آیین شیعه اثنی عشری معتقد و علاقه‌مند بود - از گسترش و نفوذ آیین زیدیه کاسته شد و مردم به مذهب اثنی‌‌عشری گرویدند. اکنون عموم طالقانی‌ها شیعه دوازده امامی هستند.

دسترسی ها

 راه طالقان ـــ  آبیک  :  از طریق  زیدشت ـ گردنه ابراهیم آباد ـ صمغ آباد ـ زیاران . این راه تنها راه ورودی جاده ای است که از محورهای ارتباطی کرج- قزوین (بعد از کارخانه سیمان آبیک)  منشعب می شود و پس از عبور از زیاران و صمغ آباد ، به طالقان منتهی می شود.
راه طالقان ـــ  قزوین :   از طریق  ناوه ـ قاضی کلایه ـ  گزنه

راه طالقان ـــ  قزوین :  از طریق  کما کان  ـ  کلانک  ـ  فشکلدره
راه طالقان ـــ چالوس : از طریق جوستان ـ آسکان ـ سیاه بیشه ـ گردنه چم ـ  دزد بن (دیز بن)راه طالقان ـــ تنکا بن : از طریق جوستان ـ مهران ـ گردنه صاد ـ آبگرم دهستا ن سه هزارـ درجان

راه طالقان ـــ لوراء :  از طریق جوستان ـ گته ده ـ آزاد بر
راه طالقان ـــ کلاردشت :  از طریق جوستان  ـ ناریان ـ گردنه دریچه ـدلیر

راههای دسترسی:

موقعیت جغرافیایی طالقان، منطقه‌ای است متشکل از ۸۰ آبادی که در میان دره بزرگی در کوه‌های البرز قرار دارد. این منطقه با مساحتی حدود ۱۳۰۰ کیلومترمربع مساحت، در فاصله حدود ۱۴۰کیلومتری تهران واقع شده و ارتفاع آن از سطح دریا از ۱۴۰۰ تا ۲۶۰۰متر، متغیر است. طالقان، یکی از شهرستان‌های حومه تهران است که از شمال به کلاردشت و الموت و منجیل، از غرب به اوشان، از جنوب به قزوین و آبیک و هشتگرد و کرج و از شرق به کندوان و کرج متصل می‌شود.

 اگر از تهران به سمت این منطقه بروید، با طی کردن مسیر اتوبان کرج به سوی قزوین و وارد شدن به جاده سمت راست آن (از شهرهای کرج، هشتگرد و آبیک گذشته و ۴ کیلومتر بعد از آبیک، به جاده انحرافی و اختصاصی طالقان می‌رسید) به منطقه زیاران پس از طی ۲۸ کیلومتر از کناره اتوبان بر فراز گردنه ابراهیم آباد  با دیداری از سراسر دره طالقان به داخل آن سرازیر می شویم. پس از رسیدن به پست نیروی انتظامی مستقر در مسیر لار و جاده آسفالته فرعی شده رو به سوی غرب کم کم ارتفاع کم کرده با عبور از آبادیهای سنگ بن و کمپ سر به کماکان و سپس به کناره نیلگون دریاچه سد طالقان میرسیم.

بقاع متبرکه

بقعه متبرکه امامزاده قاضی میر سعید (ع)

این بقعه متعلق به قاضی میر سعید بن سید علاالدین الحسینی از نوادگان امام محمد باقر (ع) است.این بقعه در یکی از زیباترین مناطق کوهستانی طالقان در ضلع غربی روستای حسنجون و سید آباد و در حدود ۲۰ کیلو متری طالقان که بسیار سر سبز و خوش آب و هواست واقع شده است.این امامزاده فاقد گلدسته،دارای گنبد وایوانی بسیارزیباهمراه بادرختانی که قدمت صدهاساله دارند.همچنین سنگ قبری است که طبق نوشته روی آن،ایشان در سال ۹۲۶ (ه ق) می زیسته است.بنا با مساحتی حدود ۱۲۰ متر مربع فاقد الحاقات جانبی است و زمانی مردم  روستادرمجاورت این محل زندگی میگردندکه رفته رفته باگذرزمان به علت وجودمشکلات خاصی به سمت جنوب شرقی آن منطقه کوچ نمودند.ساختمان امامزاده دارای تسهیلات اولیه و آب و برق است .ناگفته نماند که جهت تامین آب  این مکان ازچشمه  بسیارگوارا وزلالی که ازکوههای مجاورسرچشمه می گیرداستفاده می شود.  تاریخ اولیه بنا به قرن نهم و دهم هجری باز می گردد.

بقعه متبرکه امامزاده هارون (ع)

امامزاده هارون بن موسی جعفر (ع)ششمین فرزند امام هفتم (ع) است .در شرح حال ایشان آمده که در سال ۱۶۰ هجری در مدینه متولد شده و در سال ۲۱۱ هجری دار فانی را وداع گفته و در روستای جوستان طالقان مدفون گردیده است .بقعه در محوطه ای حدود ۱۰۰۰ متر که پیرامون آن را درختان کهنسال بلند فرا گرفته واقع شده است .این بقعه دارای امکانات رفاهی و کتابخانه ای مجهز و زائر سراست.و هم اکنون در حال مرمت و باز سازی است .

بقعه متبرکه امامزاده یوسف (ع)

وی یکی از فرزندان امام موسی کاظم (ع) به شمار می رود .بنای بقعه ایشان در منطقه ای کوهستانی در روستای وشته طالقان که به بادامستان نیز معروف است ، در فاصله ۱۴۴ کیلومتری شهر کرج واقع گردیده و پیرامون آن را درختان بادام فرا گرفته است .از نظر معماری ،این بنا منفرد و بدون الحاقات و فاقد ضریح و گلدسته است .قدمت بقعه به دوره صفویه باز می گردد . گنبد آن مخروطی یا رک و با کاشیهای متاخر آبی رنگ کاشیکاری شده است .اخیرا این بقعه مورد مرمت و باز سازی قرار گرفته است .

بقعه متبرکه امامزاده ابراهیم (ع)

این امامزاده در محوطه ای وسیع در روستای کشرود و در منطقه کوهستانی طالقان واقع شده وفاقد گلدسته و گنبد و دیگر الحاقات جانبی است.پیرامون بقعه را درختان کهنسال تنومند فرا گرفته است .این امامزاده فاقد ضریح است و تنها سنگ قبری بدون تاریخ و نشان در میان حرم وجود دارد کخ جدیدا نصب گردیده است .این بقعه دارای امکانات اولیه و آب و برق نیز هست .

بقعه متبرکه امامزاده بی بی سکینه (س)

این بقعه در منطقه کوهستانی طالقان و در روستای ورده ،کنار رودخانه واقع شده که به علت نداشتن پل راه آهن صعب العبور است .این بنا دارای گنبدی از لاشه سنگ است که جزو آثار تاریخی است و به دوره صفویه باز می گردد . پیرامون بقعه بسیار سرسبز و خرم است .این بنا فاقد الحاقات جانبی است و در بخشی از محوطه قبرستانی وجود دارد .امامزاده دارای تسهیلات اولیه و آب وبرق است.

بقعه متبرکه امامزاده پیر جمشید (ع)

این بنا در روستای مهران از مناطق کوهستانی طالقان واقع شده که از نظر اقلیمی جزو مناطق خوش آب و هوا ست.این بنای برج مانند فاقد الحاقات جانبی و دارای گنبدی رک و فاقد گلدسته است و در جنب امامزاده گورستانی وجود دارد .این بقعه دارای امکانات رفاهی اولیه و آب و برق است .قدمت اولیه بنا در قرن نهم و دهم هجری است. 

بقعه متبرکه امامزاده حسن بن زکریا (ع)

روستای هرنج در منطقه کوهستانی از توابع طالقان که بسیار خوش آب و هواست قرار دارد و بقعه این امامزاده که بنای اولیه آن مربوط به قرن نهم و دهم هجری است در شمال این روستا قرار دارد.

و...

مشخصات سد:

اولین طرح های مربوط به احداث سد طالقان به دهه ۳۰ بازمیگردد. که متاسفانه به دلیل پاره از مسائل زمین ساختی و نیز مسائل نامعلوم احداث این سد به تعویق افتاد تا در سال ۱۳۶۶ ساخت این سد باردیگر موردتوجه قرارگرفت و مطالعات آن دوباره آغازشد که گزارش نهایى این مطالعات همراه با اسناد مناقصه در سال ۱۳۷۱ به سازمان آب منطقه اى تهران تسلیم شد.

باتوجه به وضعیت خاص زمین شناسى محل سد و حساسیت و اهمیت پروژه از سه کارشناس بین المللى سدسازى دعوت شد تا طراحى پى و بدنه سد را موردبررسى قرارداده و نظر خود را اعلام کنند که این بررسى در سال ۱۳۷۲ انجام و گزارش آن در اردیبهشت همان سال تحویل مسؤولین شد که بنابر نظر این کارشناسان، لازم بود که کلیه اسناد و مدارک فنى طراحى توسط یک مؤسسه معتبر بررسى و بازنگرى شود. درپى این پیشنهاد، بررسى طرح به انستیتو هیدروپروجکت مسکو واگذارشد. این مؤسسه نیز محل سد و طراحى را مناسب تشخیص نداد و محور دیگرى را براى ساخت سد پیشنهاد داد.

این سد بر روی رودخانه طالقان در منطقه دره طالقان در ۱۲۰ کیلومتری شمال غربی تهران واقع شده است. سد از نوع سنگریزه ای با هسته رسی میباشد. تاریخ شروع ساختمان آن در سال ۱۳۸۰ و تاریخ خاتمه سال ۱۳۸۵ می باشد. طول تاج ۱۱۱۱ متر و ارتفاع از پی ۱۰۹ متر است. همچنین ارتفاع از کف ۱۰۳ متر است. گنجایش کل مخزن ۴۲۰ میلیون متر مکعب و گنجایش مفید مخزن ۳۲۹ میلیون متر مکعب است.

ماهیان سد طالقان:

در کناره سد مکان بسیار مناسبی برای ایجاد کمپ و ماهیگیری است. از ماهیهای این دریاچه میتوان به زردپر، قزل آلای رنگین کمان و کپور اشاره نمود. همچنین پل بزرگی بر روی رودخانه طالقان قرار دارد که با استفاده از آن می توان به سوی دیگر رهسپار شد و امکان دست یابی به روستاهای سوهان و کش فراهم می گردد.

  بعضی از مناطق طالقان

غارها: غار کله سنگ در نزدیکی روستای سوهان در کوه تکیه ارموت، غار برج، غارهای واقع در مزرعه عسلک، مزرعه بادامستان، روستاهای کرکبود و روستای اورازان.
رودخانه‌ها: طالقان، تازیان، دیزان، علی‌زان و اورازان
دریاچه: سد طالقان
چشمه های آب معدنی: عسلک لمیزان (به نام سه کوهه)؛ آب معدنی شرب جویستان
آبشارها: روستای اوچانف جویستان (دو آبشار)؛ اورازان، کرکبود، اسکان، عسلک
آثار طبیعی: زیست‌گاه حیات وحش عسلک، لمبران، جویستان، یخچال طبیعی در علم کوه در نزدیکی روستای براجان. 
مکان‌های زیارتی: سید شرف‌الدین در اورازان، بقاع متبرکه در جویستان، بادامستان، تکیه ناوه، کش رود.بقعه متبرک قاضی میرسعیددرحسنجون 
آثار تاریخی: گورستان زردشتیان در عسلک و لمبران، پل چوبی در اسفاران، حسینیه قدیمی در جویستان.
سایر آثار: قلعه گیل‌کیا در گیلیرد، بقعه خشت و گل، بقعه پیر در روستای هرنج، خانه قدیمی در روستای حسنجون،پاسگاه طالقان و خانه آیت‌الله طالقانی در طالقان.

مشاهیر

·         آیت الله حاج سید محمود علایی طالقانی فرزند مرحوم آقا سید ابو الحسن از ده گلیرد اولین امام جمعه پس از انقلاب 

   شهید سرلشکر ولی اله فلاحی جانشین رئیس ستاد مشترک ارتش

·         درویش عبدالمجید طالقانی از ده مهران ابداع کننده خط نستعلیق

·         درویش خان (غلامحسین درویش) فرزند حاجی بشیر از ده زیدشت از اساتید موسیقی اواخر دوره قاجار

·         مرحوم آیت اله حاج شیخ محمد حسن طالقانی(فرزند مرحوم ملا عبد اله)از ده کرود از علمای برجسته طالقان و از حامیان مرحوم نواب صفوی

·        دکتر حشمت از ده شهراسر همرزم شهید میرزا کوچک خان جنگلی

·         برادران امیدوار (عیسی و عبد اله)نخستین جهانگردان ایرانی

·         شیخ حسین غفاری از ده حسنجون و نویسنده کتاب تاریخ طالقان

·         جلال آل احمد از ده اورازان و نویسنده معاصر

·         ‌عنایت بخشی متولد ۱۳۲۴ و هنرمند معاصر سینما و تلویزیون

·         غلامحسین امیر خانی از ده آرتون رئیس انجمن خوشنویسان (معاصر)

·         دکتر احمد احمدیان فرزند مشهدی علی میرزا از ده کرود، قاضی و مستشار دیوانعالی کشور و وزیر دادگستری کابینه مهندس بازرگان

·         ابو الحسن معینی از ده حصیران و استاندار لرستان در رژیم پهلوی

·         آیت اله العظمی شیخ مرتضی طالقانی از ده دیزان از علمای بنام حوزه علمیه نجف اشرف در نیمه اول قرن چهاردهم هجری قمری

·         حبیب الله برنگی فرزند آقا رضا از ده کرود، شاعر، نویسنده و تاریخ نگار طالقان  

·         آیت اله شیخ مسیح پارسا از ده اوانک از علما و شعرای معروف طالقان متوفی ۱۳۱۹ ه.ق

·         شیخ عزیزالله فرید بزجی از ده بزج و رئیس دفتر و منشی مرحوم دکتر حشمت

·         مهندس خلیل طالقانی فرزند میرزا علی اصغر از ده اوانک وزیر کشاورزی کابینه دکتر علی امینی

·         آیت اله میرزا مسیح کرودی طالقانی فرزند مرحوم قاسم از ده کرود از علمای معروف دوره مظفر الدین شاه قاجار و امام جماعت مدرسه سپهسالار

·         میرزامحمدعلی مکلای طالقانی از ده نویزک مرثیه سرا و عالم قرن ۱۳ ه.ق

·         امیر الادباء

·         سعیدخان رفیعی بزجی

·         صاحب ابن عباد از ده تکیه ناوه وزیر فخر الدوله و مجد الدوله دیلمی

·         ملا نظر علی از ده سوهان از علمای بنام اوایل قرن ۱۴ هجری قمری

·         پروفسور یحیی پویا فرزند حاجی ملا باشی از ده اوانک استاد کرسی خون شناسی دانشگاه تهران

·         آیت اله سید ابوالحسن رفیعی طالقانی از ده اورازان امام جماعت مسجد جامع تهران در اوایل قرن ۱۴ ه.ق

·         محمد بن ابراهیم بن اسحق طالقانی از راویان حدیث و علمای ثقه قرن سوم ه.ق

·         جمال الدین معروف به پیر از ده وشته از عرفای قرن ۵و۶ هجری

·         ابو نصر احمد بن ابراهیم طالقانی از شعرای بنام دوران آلب ارسلان و ملکشاه سلجوقی

·         ملا نعیما از ده کرکبود عالم و کتابدار کتابخانه سلطنتی شاه سلطان حسین صفوی

·         شیخ مرتضی تمیمی فرزند کربلایی قلی از ده اوانک مجتهد قرن ۱۴ ه.ق

·         شیخ آقا هرنجی طالقانی از ده هرنج عارف و مجتهد اواخر قرن ۱۳ و اوایل قرن ۱۴ ه.ق

·         میر ابو الفضل عنقای طالقانی از ده کرکبود شاعر وعارف معاصر

·         درویش مختار علیایی طالقانی فرزند محرمعلی از ده کوئین از دراویش قرن ۱۴ ه.ق طالقان

·         ملا عبد الغنی شریعتمداری از ده حشان از روحانیون برجسته طالقان در قرن ۱۳ ه.ق

·         حاج میرزا ابراهیم بوذری فرزند میرزا علی اصغر از ده کرود خوشنویس و استاد انجمن خوشنویسان معاصر